تراکم شهرها امری غیر علمی و غیر انسانی است
پلات: رییس مرکز تحقیقات و قطب علمی معماری اسلامی دانشگاه علم وصنعت با اشاره به غیر علمی بودن تراکم موجود در شهرها خصوصاً تهران، گسترده شدن محدوده شهری را تنها راه علمی توسعه شهرها عنوان نمود.
به گزارش پلات به نقل از مهر دهه ۹۰ برای حوزه مسکن یک دهه تاریک است. دولت قبل که ۸ سال از این ده سال، سکان دار قوه مجریه بود، با ترک فعل های خود انبوهی از معضلات را برای دولت سیزدهم به جا گذاشت. این دولت برای حل مسئله مسکن که خود یک امر دراز مدت و در نهایت میان مدت به حساب می آید، با یک اضطرار مواجه می باشد چونکه معضل مسکن دیگر از حالت چالش ساده اقتصادی خارج و تبدیل به یک تهدید امنیتی معیشتی شده است. از طرفی مردم از نظر معیشتی در تنگنا بوده و از جانب دیگر برای حل معضل مسکن نیاز به زمان است اما جامعه دیگر ظرفیت انتظار برای به نتیجه رسیدن راه های طولانی مدت را ندارد. بدین ترتیب، باتوجه به شرایط، بهترین راه برای سروسامان دادن به بازار مسکن، کوتاه ترین و در عین حال کارشناسی ترین راه حل بشمار می رود.
در همین خصوص نشستی با حضور کارشناسان و پژوهشگران حوزه مسکن با عنوان «توسعه افقی شهرها؛ چگونه گسترش محدوده شهرها به حل مسئله مسکن کمک می کند؟» در دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت اجرا شد. عبدالحمید نقره کار رییس مرکز تحقیقات و قطب علمی معماری اسلامی دانشگاه علم و صنعت، حمیدرضا آرامی کارشناس مرکز تحقیقات مجلس، محمد صالح شکوهی عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت، سید عباس یزدانفر رییس قطب مسکن سبز و مجتمع های زیستی پایدار، محمد منان رئیسی، رییس پژوهشکده معماری و شهرسازی اسلامی به عنوان کارشناسان شهری در این جلسه حضور بهم رساندند. این پژوهشگران با تحلیل علمی و ارائه آمار و ارقام بهترین راه را برای برون رفت حوزه مسکن از شرایط فعلی، توسعه افقی و گسترش محدوده شهرها عنوان کردند.
توسعه مساحت شهرها متناسب با ازدیاد جمعیت یک اصل علمی است
عبدالحمید نقره کار رییس مرکز تحقیقات و قطب علمی معماری اسلامی دانشگاه علم و صنعت، در آغاز سخنان خود با اشاره به این که توسعه بطور کلی ضابطه علمی دارد، توضیح داد: این ضابطه از نظر کارشناسان نظام شهری، نسبت مساحت زمین به جمعیت است. هر چقدر زمین بزرگ تر شود، جمعیت نیز بیشتر می شود. در این صورت با ازدیاد جمعیت باید مساحت شهر افزایش یابد. این یک اصل علمی است. در صورت عدم رعایت این تناسب با بحران هایی در ابعاد متفاوت مواجه خواهیم شد. پس تراکم جمعیت، بحران اجتماعی، محیط زیستی را به بار خواهد آورد. تراکم جمعیت، استقلال حریم و حرمت خانواده ها را نابود می کند. بدین سبب وقتی جمعیت زیاد می شود باید مساحت نیز افزایش یابد. که همان به کارگیری الگوی توسعه افقی است. برخی شبهه ای ایجاد می کنند که توسعه افقی بر خلاف تکنولوژی و پیشرفت است. باید سوال کرد در کدام عملکرد؟ بله عدر عملکرد تجاری، اداری، صنایع سبک را می توان در بلند مرتبه سازی تعریف کرد، البته با ضوابطی که نظام شهرسازی به ما می دهد. اما در کاربری مسکونی یک اشتباه است. آیا این افراد (طرفداران توسعه عمودی و کوچک سازی) مفهوم خانه، حریم و سکونت را درک می کنند؟ بطور قطع نه خانه محله امن و امنیت و استقلال فرد و خانواده اوست. خانه باید مستقل و به دور از مزاحمت های همجواری باشد تا حرمت انسانی حفظ شود. با ازدیاد جمعیت هیچ راه علمی جز توسعه افقی شهر وجود ندارد. مخصوصاً تراکم تهران که غیر انسانی، غیر علمی و ضد فرهنگ اسلامی است و مافیای قدرت بر فروش تراکم حاکم شدند.
باید از دولتمردان در حکومت اسلامی پرسید برای زمین و مسکن مردم چه کرده اند؟
وی با اعلان اینکه یکی از فاکتورهای مهم در بالا رفتن قیمت مسکن احصار زمین است، توضیح داد: اساس و بنیان هر نوع فعالیت ساختمانی و به ویژه مسکن زمین است. اساسی ترین مشکل در وضعیت فعلی مسکن نیز، بی توجهی دولت ها به اعطای زمین و مصادره و انحصاری کردن زمینهای شهر، ذیل طرح های وارداتی جامع و تفصیلی است. همین مسئله در ضمن سالیان بستر تشکیل مافیای زمین خوار را فراهم نموده است که بدون آنکه ارزش افزوده ای داشته باشند، زمین را دست به دست می کنند و سودهای کلان به دست می آورند. این کار چیزی جز ربا نیست. این شکل از زمین خواری و زمین فروشی و انحصارطلبی در زمین دقیقاً به مفهوم رباخواری است. امروزه اگر زمینی ساخته بشود، درآمد کمتری دارد تا این که آنرا نگه دارند و بعداً بفروشند. ما نوعی رباخواری داریم چون بدون تولید سود دارد حاصل می شود. از دید اسلامی و طبق یک اصل فقه اسلامی زمین متعلق به خداوند بوده که در دست دولت اسلامی امانت است تا بصورت رایگان به مردم نیازمند واگذار شود و بصورت مناسب از آن بهره برداری شود. اگز زمین معطل شود یعنی بدون استفاده رها شود دولت باید آنرا پس گیرد و به فرد نیازمند دیگری دهد. این اصل بسیار مهمی است که دیگر کشورها آنرا پیاده می کنند اما ما از آن بهره ای نمی بریم. همین غفلت موجب شده، احتکار و نگهداری زمین بدون هیچ نوع فعالیت تولیدی سود اقتصادی زیادی را برای افراد دارد. با گسترش محدوده شهرها و روستاها امکان واگذاری زمین رایگان به مردم و نیازمندان وجود دارد. با آپارتمان سازی یک جوان مجبور می شود تمام سرمایه ۵۰ سال آینده خودرا قرض کند و به مافیای ساخت و ساز بدهد تا خانه دار شود اما با عرضه زمین افراد می توانند با امکانات فعلی خود و با روش مردمی سازی، خانه خودرا بسازند. این مدل به سبب انعطاف پذیری که دارد موجب امنیت اقتصادی خانواده می شود. باید از دولتمردان در حکومت اسلامی پرسید برای زمین و مسکن مردم چه کرده اند.
ندادن زمین با یک توجیه دروغ
وی با دروغ دانستن فرض کمبود زمین، افزود: دروغ تر از این شعار که: «به خاطر کمبود، به مردم زمین نمی دهیم» نشنیده ام. کمبود زمین دروغ بزرگی است. طرح چنین توجیه هایی یا از روی نادانی است یا از روی غرض؛ از تمام زمینهای کشور تنها ۱ یا در نهایت ۲ درصد بهره برداری شده و مابقی آزاد است. به عبارت دیگر ۹۸ درصد زمین کشور بلااستفاده است و باید برمبنای یک برنامه ریزی دقیق طبق آمایش سرزمینی شناسایی و در اختیار مردم قرار بگیرد. البته ناگفته نماند که مشکل مسکن در کشور ما یک منظومه چند بعدی است؛ تمام تمرکز نباید تنها بر روی کلانشهرها باشد. دولت باید ببیند امکانات تولیدی در پهنه جغرافیایی کشور در چه جاهایی قرار دارد تا با اعطای زمین در آن مناطق علاوه بر حل نیاز مسکن، بستر اشتغال را هم فراهم آورد. متأسفانه تعدادی از کار ناشناسانی که در وزارت راه و شهرسازی و شهرداری و شورای عالی معماری و شهرسازی هستند یا اطلاعات کافی در عرصه معماری و شهرسازی ندارند یا پای تعارض منافع شان در بین است و بدنبال بساز و بفروش و تراکم فروشی و زمین خواری هستند که چنین مسائلی را طرح می کنند!
مافیای زمین مشکل اصلی تامین مسکن مردم
نقره کار در ادامه و درباب چالش های موجود بر سر حل معضل مسکن اظهار داشت: مشکل ما فقط تامین زیرساخت بوده که بیشتر آنها مثل جاده و برق و گاز تامین شده است. تنها مسئله ای که وجود دارد، آب است که این هم درحال تامین است. شبکه های اصلی زیرساختی تامین شده مانده شبکه های فرعی که آن هم با حمایت در حال انجام می باشد. وی با مقایسه صرفه اقتصادی توسعه عمودی با افقی توضیح داد: اساساً هزینه توسعه افقی اختلاف فاحشی با بلند مرتبه سازی ندارد. در توسعه افقی مسئله زیر ساخت مطرح است، همانطور که عرض کردم در کشور ما این مساله تا حد زیادی حل شده است. در آپارتمان سازی هزینه تأسیسات برگردن مردم و خریدار بوده اما در توسعه افقی این هزینه ها را دولت بر عهده می گیرد پس به نفع مردم است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب