در میزگرد مجازی كالبد شكافی نواقص طرح جامع كلانشهر اراك مطرح شد؛

تصویب و ابلاغ طرح جامع جفای بزرگ در حق مردم اراك

تصویب و ابلاغ طرح جامع جفای بزرگ در حق مردم اراك

پلات: اجرای طرح جامع اراک جفایی بزرگ در حق مردم این شهر خواهد بود، جفایی که بنا به قول کارشناسان افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن، حاشیه نشینی، آلودگی هوا و ترافیک مضاعف را به همراه خواهد داشت.



خبرگزاری مهر، گروه استان ها- کورش دیباج: به صورت کلی، مبانی تهیه طرح های شهری در ایران برگرفته از مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و هم متکی بر قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی است؛ اما سرمنشاء نظری آن از جریان های توسعه شهری در سطح جهانی سرچشمه می گیرد. جریان توسعه شهرنشینی در ایران نسبت به جوامع صنعتی با یک قرن تأخیر، رخ داد، هر چند فرایند و حتی خصوصیات شهرنشینی در کشورهای توسعه نیافته به کلی با کشورهای صنعتی متفاوت می باشد و در حقیقت یک جریان برون زا تلقی می شود، اما در اصل، حاصل کار دارای تفاوت ماهوی نیست. حاصل توسعه، شکل گرفتن تجمعات عظیم انسانی و اسکان در مجموعه های فاقد انتظام شهری است.
در حال حاضر، مبانی نظری تهیه طرح های شهری در ایران، متکی بر مدل پوزیتیویستی (Positivism) یعنی شناخت تحلیل طرح (Survey- Analysis- Plan) است. این مدل به رغم آنکه مدتها الگو و روش تهیه طرح های شهری در کشورهای مختلف جهان بود، به تدریج جای خویش را به مدل سیستماتیک تحلیل طرح سیاست (Analysis-Plan- policy) می دهد که به مفهوم رسیدن به اهداف و سرانجام ارزیابی و سیاستگذاری برای اجزا است به این ترتیب، به رغم آنکه تغییرات مبانی نظری تهیه طرح های شهری در ایران، عمدتاً تغییرات محتوایی نبوده است، در بیشتر کشورهای توسعه یافته، روند تهیه طرح ها و مبانی نظری آن، خصوصاً از اواخر دهة ۷۰ و اوایل دهه ۸۰، دستخوش تغییرات بنیادی شده است.

نظریه پردازان، شهر و منطقه را بعنوان یک سیستم باز مورد توجه و نگرش قرار می دهند که تداوم حیات آن منوط به تعدیل خود در مقابل تغییرات محیط خارجی و داخلی است در این سال ها، به تدریج طرح های شهری، خصلت راهبردی (راهبردی) یافته و برنامه ریزی شهری از یکسو به «برنامه ریزی فضایی» و از طرف دیگر به «برنامه ریزی عملگرا»، گرایش یافت از طرفی مدیران شهری برای اداره شهرها، تنظیم لوایح بودجه سنواتی و اجرای طرح های عمرانی نیازمند استفاده از برنامه های جامعی هستند که در علم شهرسازی از آنها بعنوان طرح جامع شهری یاد می شود.
«طرح جامع» یا «طرح تفصیلی» مساله این است
تدوین این طرح ها باید منطبق بر واقعیات موجود باشد و در عین حال باید بتواند دورنمای توسعه شهر را هم ترسیم شود ولی سوالی که شاید در افکار عمومی مطرح شود که «طرح جامع» همان «طرح تفصیلی» است و یا با یکدیگر فرق دارد که باید اظهار داشت: طرح جامع و طرح تفصیلی ۲ طرح مهم در برنامه ریزی و مدیریت شهری است.
قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن، ۲ اصطلاح طرح جامع و طرح تفصیلی را اینگونه تعریف کرده است: طرح جامع، طرح بلندمدتی است که در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقه بندی مربوط به حوزه های مسکونی، صنعتی، تجاری، اداری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی مناطق نوسازی، به سازی و اولویت های مربوط به آنها تعیین شده و ضوابط و مقررات مربوط به تمامی موارد و همینطور ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی، تهیه و تنظیم می شود و برحسب لزوم، قابل تجدیدنظر خواهد بود. طرح تفصیلی، عبارت از طرحی است که برمبنای معیارها و ضوابط کلی طرح جامع شهر، نحوه استفاده از زمین های شهری در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری و اولویت های مربوط به مناطق به سازی و نوسازی و توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین می شود و نقشه ها و مشخصات مربوط به مالکیت برمبنای مدارک ثبتی تهیه و تنظیم می شود.
این ۲ طرح لازم و ملزوم یکدیگرند، اما در عین حال از نظر روش کار، شیوه تهیه، مقیاس نقشه ها و نتیجه نهایی، تفاوت هایی با هم دارند. طرح جامع شهری، بمنظور تدوین برنامه و تعیین جهات توسعه شهر و تأمین نیازمندی های آن، برمبنای پیش بینی ها و اهداف توسعه شهری در یک دوره ۱۰ ساله و برمبنای طرح جامع ناحیه تهیه می شود.
در واقع، طرح جامع، برنامه ای است که به صورت راهنما عمل می کند و خط مشی کلی سیاست های توسعه شهری را تعیین می کند. در نقشه های طرح جامع که معمولاً در مقیاس ۱: ۱۰۰۰۰ و ۱: ۵۰۰۰ تهیه می شود محل استقرار و توزیع کاربری های شهری عمده (مثل کاربری های آموزشی، بهداشتی و فضای سبز)، تراکم های جمعیتی، حدود حریم ها و محدوده های شهری (موجود و پیشنهادی) و مسیر توسعه آینده شهر، توسط علایم و رنگ ها نشان داده می شوند.

گزارش طرح جامع هم حاوی اطلاعاتی درباره اوضاع جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی شهر، ضوابط و مقررات کاربری اراضی، شبکه معابر و تأسیسات زیرساختی است. طرح جامع به سفارش وزارت مسکن و شهرسازی و توسط مهندسان مشاور تهیه می شود و تصویب نهایی آن با شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است. اما طرح تفصیلی چنان که از عنوان آن پیداست جزئیاتی را شامل می شود که طرح جامع به آنها به صورت کلی پرداخته است.
مطالعات تهیه طرح تفصیلی، متعاقب طرح جامع صورت می پذیرد و در حقیقت، تنظیم برنامه های مفصل و اقدامات جزئی و دقیق در مناطق و محلات شهری و همینطور طراحی آنها را به عهده دارد. علاوه بر این، تکلیف تمامی قطعات زمین را به لحاظ کاربری، تراکم ساختمانی و گذربندی مشخص می کند و بعنوان یک سند در دستور کار شهرداری قرار می گیرد.
بررسی و تصویب طرح های تفصیلی به عهده کمیسیون ماده پنج هر استان است و در صورت مغایرت طرح تفصیلی با طرح جامع، مرجع نهایی تصویب، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران خواهد بود. باتوجه به تعاریف فوق اهمیت طرح جامع برای توسعه هر شهری بیشتر از هر محوری نمایان شد در حقیقت اگر طرح جامع در هر شهری به درستی بررسی و تدوین نشود معضلات فراوانی را برای حوزه شهرسازی و به خصوص شهروندان آن شهر به وجود می آورد و شاید سیاستگذاری های اجتماعی، فرهنگی و حتی قضائی نتواند این معضلات را برطرف کند.
شهر اراک که چند سالی است واژه کلانشهر را به یدک می کشد از این قاعده مستثنی نیست و طبق گفته استاندار مرکزی در نشست شورای مسکن استان این طرح بعد از ۱۶ سال از جانب وزارت راه و شهرسازی ابلاغ گردیده است. طرحی که در آن افق رشد و گسترش شهر اراک تا سال ۱۴۱۰ و جمعیت ۶۵۳۰۰۰ نفر را طراحی و ترسیم می کند.

در حال حاضر مساحت شهر اراک بیش از شش هزار و ۳۸۹ هکتار است که در افق طرح جامع جدید این میزان به هفت هزار و ۲۰۲ هکتار خواهد رسید. هر چند این طرح بعد از ۱۶ سال ابلاغ گردید ولی با انتقادهای فراوانی از جانب کارشناسان و صاحب نظران حوزه شهرسازی، اعضای شورای شهر اراک و حتی نمایندگان حوزه انتخابیه اراک مواجه بوده است به همین دلیل خبرگزاری مهر استان مرکزی جهت بررسی نقصها طرح جامع کلانشهر اراک و نتایج منفی اجرای این طرح میزگرد مجازی را با حضور علی اکبر کریمی و محمد حسن آصفری نمایندگان مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی، مهدی زند وکیلی معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی، احمد مرزبان، مدیرکل راه و شهرسازی استان، ایرج رضایی، دبیر شورای اسلامی شهر اراک و جعفر محصولی، عضو شورای شهر اراک برگزار کرده که مشروح مباحث مطرح شده در این میزگرد را در ذیل از نظر می گذرانید.
جایگاه نظارتی شورای شهر در طرح جامع نادیده گرفته شده است
دبیر شورای اسلامی شهر اراک اظهار نمود: طبق قانون طرح جامع هر شهری پیش از اینکه به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برسد باید به تأیید شورای شهر آن شهر برسد، ولی متأسفانه این امر در طرح جامع کلانشهر اراک صورت نگرفته است و بدون تأیید شورای اسلامی شهر اراک این طرح توسط شورای عالی شهرسازی و معماری کشور تصویب و ابلاغ گردیده است. طرح جامع کلانشهر اراک را باید وزارت مسکن و شهرسازی به پیشنهاد وزارت کشور تهیه نماید و ناظر این طرح در شهر، شورای شهر اراک است ولی عملاً جایگاه نظارتی شورای شهر را در طرح جامع کلانشهر اراک نادیده گرفتند.

ایرج رضایی عنوان کرد: پیش نویس طرح جامع کلانشهر اراک از ۸ سال قبل شروع شده بوده و به خاطر اینکه در دوره چهارم شورای شهر اراک اختلاف نظر بر روی پیش نویس این طرح وجود داشت، پیش نویس این طرح را تأیید نکردند و مجدد این طرح جهت بررسی بیشتر برگردانده شده بود تا نقصها آن برطرف شود ولی متأسفانه در طول این سال ها طرح جامع کلانشهر اراک به حال خود رها گردید.
محدوده شهری ناهمگون و نامتعارف برای کلانشهر اراک در طرح جامع دیده شده است
وی افزود: با ورود بنده به شورای شهر بیشتر از سه سال شاید هر یک ماه یک مرتبه را بحث طرح جامع و اهمیت آنرا به اعضا گوشزد کردم و در بررسی هایی که بر طرح جامع کلانشهر اراک صورت گرفت دریافتیم این طرح با چند مشکل اساسی مواجه می باشد یکی از این مشکلات پروژه ۵۸ متری بود که ۱۸ سال به حال خود رها شده بود و در این ۱۸ سال طرح جامع جدیدی برای شهر اراک ابلاغ نشده بود علاوه بر آن در طرح جامع محدوده شهر اراک هم ناهمگون و نامتعارف تعریف شده بود در حقیقت حریم شهر اراک مقداری نامعقول بود.
رضایی اشاره کرد: شهر اراک زمانی که سنجان و کرهرود به آن ملحق شد خانه سازی قنات هم به آن ملحق شد در حقیقت الان کوی ناصریه که در گذشته خانه سازی قنات نام داشت، زمین هایش بخشی اوقافی بخشی قولنامه ای و بخش دیگر داری سند مختصر است ولی متأسفانه شاهد می باشیم این بخش در طرح جامع کلانشهر اراک به منطقه شهری الحاق نشده است و در عوض منطقه دیگر به محدوده شهری اراک در طرح جامع الحاق شده است که جای تأمل دارد. بنده عنوان نمی کنم که نباید منطقه ای به محدوده کلانشهر اراک الحاق شود چونکه معتقد هستم بخش اعظم گرانی مسکن و افزایش حاشیه نشینی در این شهر بخاطر عدم مطالعات دقیق نسبت به این کلانشهر است.
طرح جامع به همین منوال اجرا شود حاشیه نشینی این کلانشهر را خواهد بلعید
وی اظهار داشت: به دیل عدم مطالعه دقیق نسبت به کلانشهر اراک، سبب شده که حاشیه نشینی این کلانشهر را ببلعد. الان مناطق کم برخوردار کلانشهر اراک همچون کوی سجادیه، کوی علی ابن ابیطالب، شهرک ولیعصر و غیره مناطقی هستند که صدور سند در آن اتفاق نیافتده است علاوه بر این مناطق ما پروژه ۹۰ هکتاری زعفرانیه نزدیک چشمه موشک را داریم که آن طرف پروژه ساخت و سازهای نامتعارف، آلونک سازی و غیره صورت می گیرد. از سوی دیگر شاهد می باشیم رسول آباد که ۵۰ سال قبل مردم زمین های آن منطقه را خریداری کردند و زمین هایشان دارای سند است، قرار بود در آن منطقه شهرسازی صورت گیرد و به شهر اراک ملحق شود ولی در طرح جامع کلانشهر اراک شاهد می باشیم همه این مناطق به حال خود رها شده و مناطق دیگر به کلانشهر اراک الحاق شده است که دردی از شهر را درمان نمی نماید.
دبیر شورای اسلامی شهر اراک با اعلان اینکه کلانشهر اراک در سنوات گذشته طولی و ارتفاعی رشد کرده است، اظهار نمود: در سالهای متوالی به علت تهیه، تصویب و اجرای طرح های ناقص جامع، این کلانشهر اراک عرضی رشد نکرده است و مجدد این امر در طرح جدید کلانشهر اراک اتفاق افتاده است. تعدادی از مناطق مثل حاجی آباد، رسول آباد، جاده تهران، خانه سازی قنات باید در طرح جامع شهر اراک به محدوده این کلانشهر اراک الحاق و رشد پیدا می کرد ولی متأسفانه این امر صورت نگرفته است.
رضایی اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات طرح جامع کلانشهر اراک بحث تراکم آن است بعنوان مثال در این طرح معین نیست منطقه سنجان و کرهرود را چگونه دیده اند و با اهمیت تر از همه در این طرح کریدورهای رفع آلودگی هوا را در این کلانشهر مشخص شده است فقط جایگزین طرح ۵۸ متری طرح ۲۴ متری آورده اند که امکان دارد این طرح ۲۴ سال به طول انجامد.
با اجرای طرح جامع مسکن ارزان در اراک به آرزو دست نیافتنی تبدیل خواهد شد
وی افزود: شورای شهر اراک مخالفت خویش را با طرح ۲۴ متری اعلام کرد، اگر مقرر است این طرح اجرایی و عملیاتی شود باید دید چه زمین های دولتی مقرر است در اختیار افراد قرار دهند. در طرح ۵۸ متری اعلام نمودند که ۶۰ هکتار زمین خواهند داد ولی یکدفعه این شصت هکتار تبدیل به ۲۰ هکتار شد و نصف این بیست هکتار را برای دولتی ها گرفتند و الان بر روی این زمین ها بعنوان مسکن ملی دست گذاشته اند، ما نمی گوییم مسکن ملی ساخته نشود ولی جایگزین طرح ۲۴ متری آن هم در مرکز شهر باتوجه به گرانی ملک و تورم باید منابع اجرایی آنرا مشخص شود.

رئیس شورای شهر اراک بدون هماهنگی با اعضای شورا با پیوستن منطقه قنات ناصری به محدوده کلانشهر اراک مخالفت کرد
دبیر شورای اسلامی شهر اراک عنوان کرد: متأسفانه رئیس شورای شهر اراک بدون هماهنگی با اعضای شورای شهر نامه ای به وزارت راه و شهرسازی ارسال کرده و در آن نامه از قول تمامی اعضای شورای شهر مخالفت خویش را با الحاق بخش قنات ناصری به محدوده کلانشهر اراک اعلام نموده است که این مساله قابل بررسی و برگشت است.
رضایی اظهار داشت: طولانی شدن زمان تصویب یکی از صدمه های جدی است که به این طرح وارد کرده است و اگر این طرح به همین منوال اجرا شود گرانی افسار گسیخته مسکن در این کلانشهر را شاهد خواهیم بود ضمن اینکه عدم امکان عرضه خدمات دولتی همچون عرضه مسکن ارزان در این کلانشهر امکان پذیر نخواهد بود و با اهمیت تر از همه ساماندهی بافت های فرسوده به این راحتی اتفاق نخواهد افتاد.
دبیر شورای اسلامی شهر اراک افزود: نمی توان گفت این طرح صدرصد اشکال دارد ولی نیاز است شخص استاندار یا معاونت عمرانی استانداری برای رفع نقصها این طرح ورود جدی داشته باشند. اگر برنامه ریزان قبلی شهر اراک اجازه نمی دادند امکانات و خدمات بی جهت به شهر امیرکبیر برود و اطراف شهر اراک بزرگ تر و شرایط ایده آل تری برای آن در نظر گرفته می شد شاید معضل های دیگری که امروزه با آن مواجه هستیم پدید نمی آمد.
تأیید نمی کنم؛ انتقادهای زیادی به طرح جامع کلانشهر اراک وارد است
به گزارش پلات به نقل از مهر، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی با اعلان اینکه طبیعی است نسبت به طرح جامع کلانشهر اراک از جانب برخی افراد انتقادهایی وارد شود، اظهار داشت: بنده تأیید نمی کنم انتقادهای زیادی به طرح جامع کلانشهر اراک وارد است و حتی خیلی از کارشناسان به خصوص کارشناسانی رشته شهرسازی این طرح را کارآمد دانسته و انتقادی نسبت به آن ندارند. نه فقط طرح جامع کلانشهر اراک بلکه طرح جامع هر شهری بعد از آن که افق طرح آنکه معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال است، تمام می شود در صورتی که به اهداف طرح رسیده باشد طرح جدید تهیه و تدوین می شود.

وی افزود: متأسفانه در کشورمان عمدتاً طرح های جامع به اهداف خود نمی رسد در حقیقت معابر، کاربری ها و غیره که باید برمبنای طرح جامع ایجاد می شده، صورت نگرفته است به همین خاطر خیلی از شهرها و روستاهایی که به اهداف طرح جامع و طرح هادی شأن دست نیافته اند، مجدد همان طرح قبلی ادامه می دهند.
برخی افراد و اعضای شورای شهر منتقد به طرح جامع سواد و دانش لازم در حوزه شهرسازی ندارند
مهدی زندیه وکیلی اشاره کرد: انتقادهایی که از جانب برخی افراد و اعضای شورای شهر نسبت به طرح جامع کلانشهر اراک صورت گرفته است پایه و اساس علمی ندارد و خیلی از این افراد سواد و دانش لازم در حوزه شهرسازی، طرح های هادی، جامع و غیره ندارند ضمن اینکه مواردی که در انتقاد برخی افراد نسبت به طرح جامع کلانشهر اراک مطرح شده در طرح تفصیلی این کلانشهر برطرف خواهد شد و خوشبختانه تصویب طرح تقصیلی برخلاف طرح جامع استانی خواهد بود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی با اشاره به موارد توسعه شهر در طرح جامع کلانشهر اراک، اظهار داشت: کلانشهر اراک از نظر اقلیمی به گونه است که از دو الی سه جهت به سمت کوهستان محدود شده است و تنها از ضلع شمال شهر امکان توسعه این کلانشهر وجود دارد و در طرح جامع بخش شمالی الحاق به کلانشهر اراک شده است. معمولاً شورای عالی شهرسازی و معماری کشور با توسعه های افقی نه فقط در کلانشهر اراک بلکه در هیچکدام از شهرهای کشور موافق نیست ولی با این وجود بخش شمالی در طرح جامع جز الحاقی کلانشهر اراک قرار گرفته است.
پیشنهاد الحاق شدن مساحت بیشتر زمین به کلانشهر اراک توسط شورای عالی شهرسازی رد شد
وی اظهار داشت: برخی سیاست های شورای عالی شهرسازی و معماری کشور بیشتر از این به ما اجازه نداد که الحاقی های بیشتر را در قالب طرح جامع به کلانشهر اضافه نماییم با اینکه در استان پیشنهاد الحاق شدن مساحت بیشتر زمین به کلانشهر اراک مد نظر بود و در کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان، شورای عالی برنامه ریزی و توسعه استان مساحت بیشتری مصوب شده بود ولی در شورای عالی شهرسازی و معماری کشور با این مقدار مساحت برای الحاق شدن به کلانشهر اراک مخالفت صورت گرفت.
طرح ۲۴ متری خیابان جدید نیست بلکه تعریض به خیابان های موجود شهر اراک است
زندیه وکیلی با اشاره به طرح ۲۴ متری که در طرح جامع کلانشهر اراک آمده است، اظهار داشت: این معبر به علت لغو طرح ۵۸ متری توسط شورای عالی معماری و شهرسازی در طرح جامع شهر اراک آورده شده است. معبر ۲۴ متری خیابان جدید نیست بلکه تعریض به خیابان های موجود شهر اراک است و بر خلاف طرح ۵۸ متری که شهرداری اراک توان اجرا نداشت، طرح بسیار ساده ای است و شهرداری اراک می تواند ظرف یک سال این طرح را اجرا و به پایان برساند ضمن اینکه اجرای طرح ۲۴ متری نیاز واقعی شهر است و علاوه بر تصویب این طرح در شورای شورای عالی برنامه ریزی و توسعه استان در شورای عالی شهرسازی و معماری کشور این معبر به تأیید رسید.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی افزود: طرح ۲۴ متری از زمانی که تصویب گردید کاملاً شفاف در سایت مسکن و شهرسازی برای اطلاع عموم بارگذاری شد و تمام ذینفعان با مراجعه به شهرداری اراک و اداره کل راه و شهرسازی استان نقشه این معبر در اختیار آنها قرار می گیرد. این طرح بیشتر از یک سال است که در استان بحث های کارشناسی آن شروع و مطرح گردیده است که عقب نشینی های این طرح شامل خیابان نیسانیان، قسمتی از خیابان شکرایی، خیابان حکمت واقع در خیابان شهید رجایی، خیابان ۱۲ متری شهید رجایی و منتهی به میدان ولیعصر می شود اگر در طرح ۵۸ متری هزار خانه باید تملک می شد در این طرح حدود ۳۰ خانه تملک می شود و مابقی در حد یک متر عقب نشینی صورت می گیرد.
نمی توان بخاطر انتقاد تعدادی از اعضا شورا و افراد ذینفع در منطقه قنات ناصری باغات آن منطقه تخریب و جای آن منازل مسکونی ساخته شود
وی با اشاره به الحاق نشدن بخش قنات ناصری به طرح جامع کلانشهر اراک، عنوان کرد: مجموعه استان برای الحاق نشدن این بخش به طرح جامع شهر اراک اتفاق نظر داشت چونکه باغ های زیادی در این منطقه است و باتوجه به آلودگی کلانشهر اراک و اهمیت فضای سبز و درختان برای کاهش آلودگی هوا به صلاح نبود درختان این منطقه از بین رفته و به جای آن واحدهای مسکونی ساخته شود.
زندیه وکیلی افزود: هر چند تعدادی از اعضای شورای شهر نسبت به الحاق نشدن این منطقه به طرح جامع شهر اراک انتقاد داشته و بعنوان نماینده مردم حق اعتراض و مطالبه گری دارند ولی مصلحت شهر و مصلحت عمومی باید مسئولین استان و افرادی که در این عرصه صاحب نظر هستند تشخیص دهند و نمی توان بخاطر انتقاد تعدادی از اعضا شورا و عده ای که ملک یا زمینشان در این منطقه قرار دارد و با الحاق شدن منطقه قنات ناصری به کلانشهر اراک ارزش ملکشان بالا می رود، باغات آن منطقه تخریب و منازل مسکونی ساخته شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی اظهار نمود: طرح های جامع و طرح های تفصیلی در کشورمان برآیندشان زمان بر است چونکه ماهیت کار، ماهیت مطالعات و پژوهشی است و بخاطر اینکه مراجع مختلف باید برای تصویب این طرح نظر کارشناسی بدهند و برگزاری جلسات شورای عالی و شهرسازی کشور در طول سال محدود است به همین خاطر فرایند تصویب طرح های جامع طولانی خواهد بود و این طولانی بودن مختص طرح جامع شهر اراک نیست بلکه تصویب طرح جامع کلانشهر تهران ۲۵ سال به طول انجامید ولی خوشبختانه به علت اینکه مرجع تصویب طرح تفصیلی هر شهری به استان شهر مورد نظر واگذار شده است به همین خاطر فرایند تصویب طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع کم خواهد بود.
وی با رد صحبت های تعدادی از اعضا شورا در خصوص نادیده گرفتن جایگاه نظارتی شورای شهر در طرح جامع کلانشهر اراک، اظهار داشت: در اغلب جلسات بررسی طرح جامع بنده شاهد بودم که اعضای شورای شهر در آن جلسه حضور داشتند حتی اعضای شورا در جلسات شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برای تصویب نهایی طرح جامع شهر اراک شرکت داشتند پس چگونه است که برخی اعضا اعلام می کنند که این طرح به دستشان هنوز نرسیده و مورد تأیید اعضای شورا قرار نگرفته است.
مردم را فریب داده اند طرح جامع جدید همان طرح جامع قبلی است که در دوره قبلی شورای شهر رد شد
به گزارش پلات به نقل از مهر، علی جعفر محصولی در واکنش به صحبت های معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی، اظهار نمود: آقای زندیه وکیلی از دید خود و دولت عنوان می کند در طرح جامع خوب کار کرده است، اما اعضای شورای شهر نماینده مردم هستیم نه دولت و باید جایی که حق مردم ضایع می شود با تمام قد ایستادگی و مشکل را رفع کرد. بنده نسبت به طرح جامع کلانشهر اراک نقدهای جدی دارم. یکی از دلایلی که بنده منتقد طرح جامع کلانشهر اراک هستم بدین خاطر است که بنده سه دوره متوالی در شورای شهر اراک حضور و مسئولیت دارم و نسبت به هر فرد دیگر نسبت به نقصها این طرح، اتفاقات و مباحثی که در جلسات شورای شهر و جلسات کارشناسی تهیه و تدوین طرح صورت گرفت، واقف هستم. شش سال پیش طرح جامع اراک را ابلاغ کردند در دوره چهارم شورای شهر که اعضای آن ۱۵ نفر بود به اتفاق نسبت به این طرح اعتراض کردیم چونکه که مکان هایی که برای الحاق شدن به شهر اراک در طرح در نظر گرفته بودند فاقد بررسی کارشناسی بود در صورتی که خیلی از مناطق در اطراف شهر اراک هستند که می توانند با الحاق شدن به آن علاوه بر اینکه شکل و ظاهر زیباتری به شهر بدهند معضل حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیر رسمی را در این شهر برطرف کند.

عضو شورای شهر اراک اشاره کرد: نقد بنده به طرح جامع کلانشهر اراک این است که ما در دوره چهارم شورای شهر اراک اعتراض خودمان را کتباً به وزیر راه و شهرسازی به طرح جامع کلانشهر اراک اعلام کردیم و همین مورد موجب شد که این طرح جهت رفع نقصها برگردد ولی متأسفانه با وجود گذشت ۶ سال از برگشت این طرح، مجدد همان طرح قبلی جامع شهر اراک ابلاغ کردند.
محصولی اشاره کرد: ۶ سال جهت بررسی و بازنگری طرح جامع اراک در حق مردم این شهر ظلم شد و طرح جامع ابلاغ نشد و از سوی دیگر زمین های مردم که می توانست ارزش افزوده پیدا کند و داخل حریم شهری باشند به جای آن زمین های اوقاف و دولت را وارد محدوده کلانشهر اراک کردند.
مناطقی که برای الحاق شدن به کلانشهر اراک در طرح جامع دیده شده است از لحاظ آب و هوا آلوده است
وی افزود: مناطقی که برای الحاق شدن به کلانشهر اراک در طرح جامع دیده شده است از لحاظ آب و هوا آلوده است ضمن اینکه خدمت رسانی شهرداری در آن منطقه دشوار است ولی اگر در طرح جامع مناطقی همچون قنات ناصری، کوی امام رضا (ع)، ترمینال اتوبوسرانی، دروازه مشهد، ولی آباد، صالح آباد جز محدوده شهری الحاق می کردند خدمات رسانی بهتری شهرداری می توانست در این مناطق انجام دهد.
به دنبال لطمه به پوشش گیاهی و درختان منطقه قنات ناصری نیستیم بلکه حرف ما این است این منطقه باید در طرح جامع بعنوان منطقه ویژه دیده می شد
عضو شورای شهر اراک بیان کرد: ما هم قبول داریم منطقه قنات ناصری به علت پوشش گیاهی و درختان از خصوصیت خاصی برخوردارست و نباید به پوشش گیاهی و درختان آن منطقه لطمه وارد شود ولی این طور نیست که به بهانه وجود درخت این منطقه به حال خود سال ها رها شود بلکه باید منطقه قنات ناصری بعنوان طرح ویژه همچون باغ بنا، ویلا سازی دیده شود ولی متأسفانه مسئولین استان در طرح جامع کلانشهر اراک این زحمت را به خود نداده اند که این منطقه را در طرح جامع به صورت طرح ویژه در نظر بگیرند و باید این طرح ویژه را همزمان با طرح جامع ابلاغ می کردند تا ما زمان را از دست نمی دادیم و وقت کشی صورت نمی گرفت.
محصولی مطرح کرد: اگر بنده و امثال بنده که نماینده پارلمان شهری طرح جامع و تفصیلی شهر اراک را پیگیری نکنیم هیچ اتفاقی در این خصوص نمی افتد و بنده عهد کردم کوتاه نیایم تا طرح جامع کلانشهر اراک نواقصش برطرف شود.
طرح ۲۴ متری لکه سیاه و غیر قابل اجرایی در طرح جامع کلانشهر اراک است
وی با اشاره به لغو طرح ۵۸ متری، اظهار داشت: طرح ۲۴ متری هم همچون طرح ۵۸ متری محقق نشده است چون این طرح از همان مسیر طرح ۵۸ متری عبور خواهدنمود و شهرداری اراک باتوجه به قیمت بالای زمین در آن منطقه امکان تملک آن زمین ها را ندارد و دقیقاً طرح ۲۴ متری همان طرح ۵۸ متری است که بعنوان لکه سیاه و غیرقابل اجرایی در طرح جامع کلانشهر اراک است.
به گزارش پلات به نقل از مهر، احمد مرزبان در ادامه میزگرد با اعلان اینکه طرح جامع کلانشهر اراک سال ها بلاتکلیف بوده است، عنوان کرد: خوشبختانه با ابلاغ این طرح از جانب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور تکلیف این کلانشهر مشخص شده است از طرفی جلسات کارشناسی مختلف با صاحب نظران و کارشناسان برای تهیه و تدوین این طرح گذاشته شده است و دو مرتبه از جانب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور به اراک آمده و علاوه بر بازدید میدانی این شهر با شورای شهر، صاحب نظران و منتقدین طرح جامع شهر اراک جلسه گذاشته و بر روی این طرح ساعت ها کار کارشناسی انجام شده است و در کل بدین صورت نبوده که این طرح بدون مطالعه و بررسی کارشناسی تهیه و تدوین شده باشد.

وی افزود: مسئله مهمی که در طرح جامع کلانشهر اراک وجود دارد لغو طرح ۵۸ متری بوده است که این امر هم به تشخیص شورای عالی شهرسازی و معماری کشور اتفاق افتاده است.
قرار نیست خانه ای در اجرای طرح ۲۴ متری تخریب شود
مدیرکل راه و شهرسازی استان با اشاره به طرح ۲۴ متری که در طرح جامع کلانشهر اراک وجود دارد، اظهار داشت: یک سری افراد تعبیرشان از طرح ۲۴ متری این است که همان طرح ۵۸ متری است با این تفاوت که عرض طرح ۵۸ متری کمتر و تبدیل به طرح ۲۴ متری شده است در صورتی که که این برداشت صحیح نیست چونکه در طرح ۲۴ متری قرار بر این شده است که از شبکه معابر موجود با عرض ۲۴ متر استفاده گردد و قرار نیست با ابلاغ و اجرای طرح جامعه شهر اراک تخریبی صورت گیرد بلکه مقرر است مسیر شهر را در نوسازی آینده احیا شود و قرار نیست که یک سری از خانه و املاک مردم با اجرای طرح ۲۴ متری تخریب شود و یا از یک مسیر مشخصی این طرح عبور کند ضمن اینکه هنوز مشخص نشده است که طرح ۲۴ متری مقرر است در کدام منطقه شهر از اراک اجرا شود بلکه قرار بر این است که طرح ۲۴ متری در طرح تفصیلی کلانشهر اراک پیاده و اجرا شود که با کمترین عقب نشینی و تخریب طرح ۲۴ متری اجرا شود.
۱۰۰ هکتار از بهترین نقطه برای الحاق شدن به کلانشهر اراک در طرح جامع دیده شده است
مرزبان اشاره کرد: در طرح جامع کلانشهر اراک حدفاصل دانشگاه پیام نور تا حوزه علمیه خاتم النبیا حدود ۱۰۰ هکتار است که در حقیقت این زمین الحاق به محدوده شهری کلانشهر اراک شد این زمین دقیقاً روبروی شهرک الهیه واقع شده است و تمام تأسیسات شهری از جلو و یا داخل این زمین رد شده است به همین دلیل نمی توان برخی ها ادعا کنند در این زمین نمی توان خدمات شهری عرضه داد در حقیقت در طرح جامع کلانشهر اراک بهترین نقطه را برای الحاق به کلانشهر اراک در نظر گرفته شده است و خوشبختانه با جانمایی اولیه که صورت گرفته است قرار شد این زمین در قالب طرح اقدام ملی مسکن برای شهروندان شهر اراک منزل مسکونی ساخته و در اختیار آنها قرار گیرد.
مدیرکل راه و شهرسازی استان افزود: در جانمایی اولیه این زمین هفت هزار و ۵۰۰ واحد منزل مسکونی جانمایی شد که سه هزار و ۴۰ واحد منزل مسکونی در انتهای هپکو ایجاد می شود و فکر نمی کنم نیاز شهر اراک برای تهیه مسکن بیشتر از این باشد چونکه در ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن در شهر اراک ۹ هزار و ۸۶۳ نفر ثبت نام کننده وجود داشت که تعداد واجدین الشرایط پنج هزار و ۲۰۰ نفر بوده است و حدود ۲ هزار نفر از این پنج هزار نفر در شهرک کوثر حدود ۶۰۰ واحد و حدود یکهزار و ۲۰۰ تا یکهزار و ۳۰۰ نفر در ۲۴ هکتاری انتهای منطقه هپکو ساماندهی شده اند، در حقیقت از نظر اداره کل راه و شهرسازی استان تعداد واجدین الشرایط ثبت نام شده در طرح اقدام ملی مسکن سه هزار نفر باقی مانده است در صورتی که این زمینی که در طرح جامع شهر اراک برای ساخت منازل مسکونی در نظر گرفته شده است بیشتر از دو برابر ظرفیت واجدین الشرایط را پاسخ می دهد. ضمن اینکه فلسفه راه اندازی دو شهر جدید «امیرکبیر» و «مهاجران» برای سر ریز جمعیتی کلانشهر اراک دیده شده است و قرار نبوده در کلانشهر اراک ساخت و سازی به تعداد بالا شروع شود چونکه دو شهر جدید را در کنار کلانشهر اراک تأسیس کرده اند که سرریز جمعیتی این کلانشهر در دو شهر مهاجران و امیرکبیر ساماندهی گردد.

وی اشاره کرد: در طرح جامعه کلانشهر اراک حتی مناطقی با ارتفاع بلند را برای ساخت و ساز با تراکم بالا در نظر گرفته شده است که به علت جلوگیری از ایجاد بازار سیاه مسکن در این مناطق فعلاً نام این مناطق جهت ساخت و ساز رسانه ای نخواهد شد.
مرزبان مطرح کرد: آخرین طرح جامع شهر اراک در سال ۱۳۸۱ به تصویب رسید که بازبینی آن در سال ۱۳۹۱ صورت گرفت و این طرح در عمل تغییرات چندانی نداشته و فقط تنها تغییرات آن لغو طرح ۵۸ متری و اضافه شدن محدوه هایی بعنوان الحاقیه به کلانشهر اراک و افزایش حریم این کلانشهر بوده است.
رئیس شورای شهر و سازمان جهاد کشاورزی استان از مخالفین سرسخت برای پیوستن منطقه قنات ناصری به محدوده شهری کلانشهر اراک بودند
وی افزود: اداره کل راه و شهرسازی نهایت تلاش خویش را کرد بخش قنات ناصری را در طرح جامعه شهر اراک بعنوان منطقه مسکونی یا پارک بزرگ جز محدوده شهری کلانشهر اراک بیاورد و به دنبال ساماندهی مناسبی در این منطقه بودیم اما در بازدیدی که شورای عالی شهرسازی و معماری ایران از اراک صورت گرفت رئیس شورای شهر اراک با پیوستن منطقه قنات ناصری به محدوده شهری در طرح جامع کلانشهر اراک مخالفت کرد و استدلال ایشان بر مخالفت این بود که این منطقه جز باغات است و نباید ساختار آن به هم بخورد ضمن اینکه سازمان جهاد کشاورزی استان هم یکی از مخالفین سرسخت پیوستن منطقه قنات ناصری به محدوده شهری کلانشهر اراک در طرح فوق الذکر بوده است و در روزی که شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برای بازدید به اراک آمدند رئیس شورای شهر اراک مخالفت خود و تمامی اعضای شورای شهر اراک برای پیوستن این منطقه را به محدوده کلانشهر اراک اعلام نمودند در صورتی که تعدادی از اعضا شورای مخالف نبوده و حتی فکر می کردند عامل اصلی نپیوستن منطقه قنات ناصری به محدوده شهری اداره کل راه و شهرسازی بوده است.
نمی توان گفت با اجرای طرح جامع سکونتگاه های غیر رسمی در این کلانشهر توسعه و افزایش پیدا خواهد کرد
مدیرکل راه و شهرسازی استان با اشاره به بسته های حمایتی بازآفرینی شهری، اظهار داشت: کلانشهر اراک در بحث بازآفرینی شهری در کوی سجادیه یا همان باغ خلج پایلوت کشوری است و طرح های موفق باز آفرینی شهری در این کلانشهر در حال اجرا می باشد و الان فاز سوم بازآفرینی شهری در کلانشهر اراک در حال شروع و فاز چهارم آن در حال مطالعه است و شهرهای اراک و ساوه دو شهری که با سکونتگاه های غیر رسمی حدود ۲۳ درصد مواجهند، اداره کل راه و شهرسازی استان در حال برنامه ریزی مناسب برای سکونتگاه های غیر رسمی این دو شهر است و سند چشم انداز این دو شهر در حال به تصویب رسیدن است و نمی توان اظهار داشت که با اجرای طرح جامع شهر اراک سکونتگاه های غیر رسمی در این کلانشهر توسعه و افزایش پیدا خواهدنمود.
مرزبان اشاره کرد: تصویب و ابلاغ طرح جامع کلانشهر اراک آخر بلاتکلیفی این کلانشهر بود و ادراه کل راه و شهرسازی استان می تواند باز هم در بحث رشد و توسعه شهری کلانشهر اراک در طرح تفصیلی این کلانشهر موارد و نقصها برطرف شود ولی نباید تهیه، تدوین و تصویب طرح تفصیلی کلانشهر اراک همچون طرح جامع این کلانشهر طولانی شود که خوشبختانه اعتبار بسیار خوبی از سمت وزارت و راه و شهرسازی برای این طرح تفصیلی در نظر گرفته شده و به زودی به استان ابلاغ خواهد گردید ضمن اینکه مشاور این طرح ظرف یک ماه آتی انتخاب خواهد شد.
طرح جامع کلانشهر اراک در حقیقت با هیچ اصول و ضوابطی همخوانی ندارد
به گزارش پلات به نقل از مهر، آصفری در واکنش به موارد مطرح شده در این میزگرد عنوان کرد: طرح جامع کلانشهر اراک در حقیقت با هیچ اصول و ضوابطی همخوانی ندارد اینکه محدودیت هایی را برای ساخت ساز در این کلانهشر در نظر بگیریم با عنایت به این که فقط این شهر از یک سمت امکان توسعه دارد منطقی نیست و تنها راه توسعه شهری شهر اراک همانطور و رفع اشکال کمبود مسکن در این کلانشهر انبوه سازی است.
وی افزود: اگر طرح جامع کلانشهر اراک به همین منوال که شرکت مشاور تهیه کرده اجرا شود در آینده نه چندان دور باید شاهد افزایش قیمت افسار گسیخته مسکن در این کلانشهر باشیم بطوریکه خانه دار شدن در شهر اراک تبدیل به رؤیا خواهد شد. ضمن اینکه سبب ایجاد حجم ترافیک در بعضی از نقاط شهر به خصوص بخش مرکزی این شهر خواهیم بود.
در طرح جامع کلانشهر اراک الحاقات به خوبی دیده نشده و این یکی از علل افزایش قیمت مسکن در شهر اراک در آینده خواهد بود
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد: در اطراف کلانشهر اراک زمین هایی وجود دارد که اگر کاربری آنها تغییر و تبدیل به زمین ها با مساحت کوچک تر شده و در اختیار مردم قرار گیرند سبب رفع اشکال مسکن در این کلانشهر خواهد شد ولی متأسفانه در طرح جامع کلانشهر اراک الحاقات به خوبی دیده نشده و این یکی از علل افزایش قیمت مسکن در شهر اراک بر اثر اجرای طرح جامع کلانشهر اراک خواهد بود.

شاهد افزایش سکونتگاه های غیر رسمی در کلانشهر اراک خواهیم بود
آصفری عنوان کرد: کلانشهر اراک شهر تاریخی با قدمت بالا نیست که بلند مرتبه سازی به میراث فرهنگی و آثار باستانی آن ایراد وارد کند ولی متأسفانه شاهد می باشیم از بلند مرتبه سازی در این کلانشهر جلوگیری شده و فقط برای محله های خاصی مجوز انبوه سازی داده اند که همین مورد برای مردم شائبه به وجود آورده که حتما افرادی در این محله ها ذینفع هستند که مجوز انبوه سازی فقط برای این محله ها صادر گردیده است و یا سکونتگاه های غیر رسمی اراک باید جز بافت اصلی شهری آورده شود که خدمات شهری به این مناطق عرضه شود ولی متأسفانه شاهد می باشیم در طرح جامع به جای اینکه این مناطق جز محدوده شهری آورده شود مناطق کم اهمیت تر دیگری را جز محدوده شهری در نظر گرفته اند به همین خاطر طرح جامع کلانشهر اراک نه فقط مشکل حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیر رسمی را برطرف نخواهد کرد بلکه سبب افزایش سکونتگاه های غیر رسمی در این شهر خواهند شد.
وی اشاره کرد: باید وزارت راه و شهرسازی بعنوان متولی شهرسازی در طرح جامع کلانشهر اراک ورود پیدا کرده و نگذارد اینچنین طرح ناقصی برای کلانشهر اراک اجرا شود. شائبه هایی وجود دارد که تعدادی از مرتبطین تصمیم گیری ها در طرح جامع کلانشهر اراک زمین ها و ملک هایشان در مناطقی هستند که اجازه ساخت و ساز به صورت انبوه به آنان داده شده است. افرادی که منتقدین طرح جامع را بی سواد خطاب می کنند، پاسخ دهند در طول این سال ها چرا مشکل سکونتگاه های غیر رسمی شهر را حل نکرده اند؟
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: افرادی که عنوان می کنند منتقدین طرح جامع کلانشهر اراک از دانش و سواد لازم در حوزه شهرسازی برخوردار نیستند این نقد جدی به آنان وارد هستند شما که تخصص در حوزه شهرسازی و عمرانی دارید چرا پس از گذشت ۳۵ سال هنوز سکونتگاه های غیررسمی این کلانشهر را که روز به روز در حال افزایش می باشد تبدیل به سکونتگاه های رسمی نکرده اند؟ افرادی که در این مناطق و اطراف شهرک های کلانشهر اراک زندگی می کنند شهروند نیستند و نباید راهکاری برای عرضه خدمات شهری به این مناطق و ساکنین آن صورت گیرد؟ در طرح جامع اراک به آسانی آقایان می توانستند سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر اراک را به محدوده شهری الحاق کنند ولی از انجام این کار چشم پوشی کردند.
طرح جامع کلانشهر اراک با نگاه مدیریت جامع شهری در تضاد است
وی عنوان کرد: با صراحت اعلام می کنم طرح جامع کلانشهر اراک با نگاه مدیریت جامع شهری در تضاد است و بهتر بود مجموعه های تصمیم گیر در طرح جامع کلانشهر اراک نقطه نظرات و دیدگاه های کارشناسان و صاحب نظران را لحاظ می کردند. نیاز بود طرح جامع کلانشهر اراک پیش از تصویب و ابلاغ یک کالبد شناسی جدی روی آن صورت می گرفت چونکه اجرای این طرح سبب تنگ شدن شهر و بالا رفتن حجم ترافیک در این کلانشهر خواهد شد.
آصفری با اعلان اینکه طرح ۵۸ متری قابلیت اجرا را داشت، اظهار داشت: متأسفانه دلیل لغو این طرح، طولانی شدن مدت اجرای طرح بود و اگر طرح ۲۴ متری جایگزین طرح ۵۸ متری شود مطمئناً با مدیریت فعلی کلانشهر اراک نمی توان امیدوار بود که این طرح در اراک اجرا شود و با این مدیریت تصمیم گیری در سطح کلانشهر اراک طرح ۲۴ متری همچون طرح ۵۸ متری لغو و در نهایت تبدیل به ۱۱ متری و در نهایت به کوچه بن بست تبدیل گردد چون که اراده و تصمیم جدی در مدیریت شهری کلانشهر اراک شاهد نیستیم که تصمیم به اجرای این طرح ها داشته باشد. طرح اتوبان حرم تا حرم شهر قم ۵ سال پس از تصویب طرح ۵۸ متری اراک تصویب گردید و حتی طول طرح بیشتر از طرح ۵۸ متری بود ولی امروز شاهد می باشیم طرح حرم تا حرم در شهر قم اجرایی ولی در اراک طرح ۵۸ متری به علت ضعف و عدم توانمندی مدیریت شهری کنسل شد.
اگر نقصها طرح جامع برطرف نگردد در قالب طرح پرسش از وزیر راه و شهرسازی این مساله را پیگیری خواهم کرد
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: بنده بعنوان نماینده به وزیر راه و شهرسازی متذکر شدم که مجدد بررسی های لازم بر طرح جامع کلانشهر اراک صورت گیرد و اگر مشکلات و نقصها این طرح برطرف نشود در قالب طرح پرسش از وزیر راه و شهرسازی این مساله را پیگیری خواهم کرد.
علت تأخیر در تصویب و ابلاغ طرح جامع و تضییع حقوق مردم از وزیر راه و شهرسازی در قالب سوال مطرح کردم و الان این سوال در کمیسیون عمران مجلس در حال رسیدگی است
به گزارش پلات به نقل از مهر، در ادامه این میزگرد کریمی با اعلان اینکه طرح جامع شهر اراک قصه پر غصه ای دارد، اظهار نمود: بیشتر از ده سال مراحل تهیه و تدوین این طرح به طول انجامیده است و از سوی دیگر در رفت و برگشتی که برای تصویب این طرح بین استانداری مرکزی و وزارت راه و شهرسازی صورت گرفت، نهایتاً در ماه اخیر طرح جامع شهر اراک در شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب و ابلاغ گردید اما این طرح دارای مسائل و نقص های فراوانی است.

وی افزود: دلیل طولانی شدن تدوین و تصویب طرح جامع شهر اراک یکی از نقدها و سوال های جدی است که به این طرح وارد است و بنده درباب این طرح سوالی را از وزیر راه و شهرسازی مطرح کرده و از وی علت تأخیر در تصویب و ابلاغ طرح جامع و تضییع حقوق مردم این کلانشهر را در طرح فوق الذکر جویا شدم، الان این سوال در کمسیون عمران مجلس در حال رسیدگی و مقرر است این سوال در کمیسیون بررسی شود.
بعد از طرح سوال بنده، وزارت راه و شهرسازی با عجله مبادرت به ابلاغ طرح جامع کلانشهر اراک کرد
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد: پس از طرح سوال بنده، وزارت راه و شهرسازی با عجله مبادرت به ابلاغ طرح جامع کلانشهر اراک کرد، طرح جامعی که حداقل ماه های طولانی پس از آخرین جلسه ای که در شورای عالی و شهرسازی تصویب شده بود، وزارت راه و شهرسازی این طرح را نگه داشته بود ولی بلافاصله بعد از آن که بنده علت تأخیر در تصویب و ابلاغ طرح جامع و تضییع حقوق مردم این کلانشهر در طرح فوق الذکر را مطرح کردم، این طرح توسط وزارت راه و شهرسازی ابلاغ گردید.
وی اشاره کرد: مفاد و محتوای طرح جامع کلانشهر اراک یکی دیگر از ایراداتی است که در سوال از وزیر راه و شهرسازی به آن اشاره کرده ام زمانی که بنده بعنوان شهردار اراک مسئولیت داشتم مطالعات گسترده ای جهت ساماندهی بافت مرکزی این کلانشهر صورت گرفت که محدوده خیابان شهید بهشتی، خیابان محسنی، خیابان حصار، میدان شهدا، خیابان امیرکبیر، خیابان امام خمینی را در بر می گرفت محدوده ای که در مرکز شهر اراک و عمدتاً بازار تاریخی بود طرحی برای آن تهیه شده که این محدوده علاوه بر نوسازی به یک فضای سالم و با نشاط شهری با تاکید بر تبدیل محوطه های ورودی و سر درب بازار تبدیل به یک میدان بزرگ می شد و به یک پیاده راه تبدیل گردد و سایر اتفاقاتی که در این طرح دیده شده بود ولی باوجود این طرح و پرداختن به این مباحث در طرح جامع کلانشهر اراک با عنایت به این که با اهمیت ترین گره ترافیکی کلانشهر اراک مربوط به مرکز شهر است هیچ توجه ای به ساماندهی مرکز شهر اراک نشده است.
عدم توجه به منطقه سده اراک (سنجان و کروهرود) یکی از نقدهایی جدی است که به طرح جامع اراک وارد است
کریمی عنوان کرد: با حذف طرح ۵۸ متری تحت طرح امیرکبیر که سالهای سال این طرح لغو نشد و املاک زیادی در تملک و یا تخریب شده است و پروژه های بسیاری برمبنای طرح ۵۸ متری تولید شده است و اتفاقاتی در سالهای گذشته صورت گرفته است که سبب شده این طرح یک دفعه حذف شود ولی نکته قابل توجه این است که هیچ جایگزینی برای این طرح در نظر گرفته نشده است و دسترسی ترافیکی شرقی و غربی شهر اراک که از سمت ورودی تهران به سمت خروجی شهر به سمت شهرستان های ملایر و بروجرد منتهی می شود این نیاز هم در طرح جامع کلانشهر اراک نادیده گرفته شد و تعیین تکلیف صورت نگرفته است.

نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی اذعان کرد: بحث عدم توجه به منطقه سده اراک (سنجان و کروهرود) یکی از نقدهایی جدی است که به طرح جامع اراک وارد است، سنجان و کرهرود دو شهر مستقل بودند که به شهر اراک ملحق شدند و انتظارات و مطالبات به حق مردم آن مناطق درباب نوسازی، پیش بینی شبکه معابر مناسب برای دسترسی به بافت فرسوده این دو شهر و از سویی اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ فضای سبز بسیار غنی که در این منطقه وجود دارد و در حکم ریه های شهر اراک شمرده می شود، متأسفانه در طرح جامع کلانشهر اراک مورد غفلت قرار گرفته و هیچ تکلیفی برای آن در این طرح دیده نشده است.
سماجت و لجاجت خاصی که در دبیرخانه عالی شورای شهرسازی و معماری کشور حاکم بود موجب شد منطقه قنات ناصری در طرح جامع به محدوده شهری این کلانشهر الحاق نشود
وی اظهار داشت: نقد دیگری به طرح جامع کلانشهر اراک وارد است، عدم پیش بینی اراضی و فضای حیاتی مورد نیاز شهر برای ساخت و سازها آینده در این کلانشهر است با عنایت به این که کلانشهر اراک از سمت جنوب و غرب تقریباً در کوه ها محصور شده و امکان توسعه ندارد و تنها در ضلع شمال امکان توسعه دارد ولی متأسفانه اراضی قابل توجهی در طرح جامع شهر اراک پیش بینی نشده است اراضی که بافت داخل کمربندی شهر هست که عمدتاً اراضی مراکز قنات ناصری بود این منطقه برای الحاق به طرح جامع شهر اراک پیش بینی شده بود، همه علل توجیهی این لزوم را تأیید می کرد ولی متأسفانه با یک سماجت و لجاجت خاصی که در دبیرخانه عالی شورای شهرسازی و معماری کشور حاکم بود با این توسعه و الحاق این محدوده به محدوده قانونی شهر اراک مخالفت شد و در ضلع شمالی کمربندی شمال کلانشهر اراک یک منطقه کوچک که مالکیت آن اوقافی است بعنوان اراضی برای توسعه شهر اراک در این طرح دیده شده است که شامل اراضی حد فاصل بین حوزه علمیه خاتم الانبیا تا دانشگاه پیام نور است که نواری در کنار کمربندی برای ساخت و ساز دیده شده است که این اراضی در وهله اول باتوجه به نیاز شهروندان شهر اراک به مسکن کم است و در وهله بعد این اراضی اوقافی است که اوقافی بودن این اراضی مشکلات قانونی را برای مردم و متقاضیانی که می خواهند در این اراضی ساخت و ساز کنند به وجود خواهد آورد.
زمین های اوقافی و اراضی دارای مشکلات قانونی را در طرح جامع به محدوده شهری کلانشهر اراک الحاق کردند
کریمی افزود: سایر نقاط دیگر هم برای الحاق محدوده به شهر اراک همچون اراضی ۹۰ هکتاری که در منطقه گردو است، اراضی ولی آباد و صالح آباد و خیلی از مناطق دیگر تعیین تکلیف نشده اند و با عنایت بر اینکه طرح جامع ده سال طول کشیده است که تصویب شود و اساسا حداقل برای ده سال آینده است، مردم اراک چه گناهی کردند بیست سال اراضی، امکاناتشان در قالب این طرح بلاتکلیف بماند و جوانان این شهر که می خواهد صاحب مسکن ارازان بشوند چرا باید هزینه های بسیار سنگینی بابت تحویل زمین و خرید مسکن پرداخت کنند. در سالهای گذشته که عملاً توسعه شهری را در اراک محدود کردیم و در این طرح جامع که این محدودیت تشدید شده است، قیمت تمام شده زمین و مسکن سهم بسیار زیادی پیدا کرده و این سبب شده که قیمت مسکن در شهر اراک جز گرانقیمت ترین مراکز استان کشور باشد. در خلال سالهای گذشته همواره شهر اراک جز بالاترین تورم در بخش خرید و اجاره مسکن بوده است و این خود ظلم بزرگی در حق مردم شهر است که در طول این سال ها این تورم و گرانی را بدون هیچ دلیلی مردم این شهر تحمل کردند.

وی اشاره کرد: همانطور که در قانون اساسی کشور آمده که دولت موظف است وسایل تأمین مسکن را برای مردم بخصوص برای جوانان فراهم آورد، انتظار می رود این همه اراضی دولتی و اراضی که در محدوه اراک است به وفور بتواند در اختیار مردم این شهر قرار بگیرد و مردم بتوانند در این اراضی ساخت و ساز انجام دهند و قیمت زمین برای آنها در حد صفر پایین بیاید و این سبب بشود قیمت تمام شده مسکن کاهش پیدا کند و واحدهای مسکونی با قیمت ارزان در اختیار مردم قرار بگیرد ولی متأسفانه این امر در شهر اراک محقق نشده است و الان قیمت مسکن در اراک به شدت افزوده شده، املاک در بافت موجود در شهر قیمت آن به شدت افزوده شده است و در نتیجه شاهد افزایش قیمت بیشتر میانگین کشوری در قیمت مسکن در اراک نسبت قیمت مسکن در کشور هستیم.
طرح ۲۴ متری به صورت کلی و مبهم به آینده موکول شده است
کریمی افزود: همه این موارد که عنوان شد از آن حکایت می کند که طرح جامع کلانشهر اراک طرح کامل، مناسب و مطلوبی برای شهر اراک در افق زمانی طولانی مدت نیست و نمی تواند انتظارات مردم و مسئولان محلی برآورده کند با اینکه مسئولین استان همچون استاندار، معاونت عمرانی استانداری مرکزی و غیره اعتراض خودشان را در کنار ما اعلام نمودند ولی متأسفانه پیگیری جدی و بایسته ای که باید در این فرایند چند ساله صورت می گرفت که این طرح تصویب و ابلاغ نشود، صورت نگرفته است و یا توان و مقدورات مدیران استان در همین حد بوده و نتوانسته نیاز را در تهران جا بیاندازد و این طرح جامعه را با یک شرایط مطلوب به تأیید شورای عالی شهرسازی و معماری برساند.
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: بنده زمانی که طرح جامع کلانشهر اراک در شورای برنامه ریزی استان مطرح بود نامه های گوناگونی به استاندار مرکزی فرستادم و مشکلات طرح جامع را به وی گوشزد کردم علاوه بر آن در مورد وزیر راه و شهرسازی به غیر از ارسال نامه، جلسات حضوری گذاشته و مشکلات طرح جامع کلانشهر اراک را به وی عنوان کردم ولی متأسفانه این اقدامات و پیگیری ها برای رفع نقص طرح جامع شهر اراک به سرانجام نرسید و الان این طرح به صورت ناقص ابلاغ گردیده است.
وی اظهار داشت: بنده بعنوان نماینده مردم وظیفه خودم را در قالب اختیارات نظارتی نماینده انجام خواهم داد و حق مردم را در ارتباط با کم و کاستی های این طرح در قالب طرح سوال از وزیر و راه شهرسازی دنبال خواهم کرد.
کریمی مطرح کرد: در طرح جامع کلانشهر اراک که بتازگی ابلاغ گردیده است، مسیری و موقعیت مشخصی برای طرح ۲۴ متری دیده نشده است بلکه به صورت کلی گفته شده است که این معبر ۲۴ متری جایگزین معبر ۵۸ متری باشد و مسیر آن متعاقباً در طرح تفصیلی مطالعه و تأیید بشود. طرح ۲۴ متری به صورت کلی و مبهم به آینده موکول شده است حال این آینده کی هست با چه مطالعه ای، چه زمانی، چه شرایطی صورت خواهد گرفت، مشخص نیست.
وی با اعلان اینکه اجرای طرح جامع شهر اراک سبب افزایش و توسعه سکونتگاه های غیر رسمی در این کلانشهر خواهد شد، اظهار نمود: وقتی که امکان ساخت و ساز مجاز و تأمین مسکن برای مردم فراهم نگردد، اساسا مردم در سکونتگاه های غیررسمی همچون منطقه کوی امام علی (ع) و ارتفاعاتی که هست یا کوی ولیعصر (عج) و غیره رفته و در این مناطق به صورت قطعات کوچک ساخت و سازهای غیر مجاز انجام می دهند.
مشکلات و نقصها طرح جامع کلانشهر اراک با حواله دادن به طرح تفصیلی برطرف نخواهد شد
کریمی اشاره کرد: اینکه عده ای اظهار می کنند که مشکلات و نقصها طرح جامع کلانشهر اراک در طرح تفصیلی این کلانشهر که اعتبارات خوبی به آن اختصاص داده شده و اختیارات استانی در آن وجود دارد، برطرف می کنند به نظر بنده این امر به چند علت صورت نخواهد گرفت در علت اول این است که از نظر قانونی کارکرد طرح جامع با طرح تفصیلی متفاوت می باشد یعنی هر کدام از این طرح ها یک سطح از تصمیمات را در بر می گیرد و کارکردی که در طرح جامع است نمی تواند در طرح تفصیلی باشد و بر عکس کارکردی که در طرح تفصیلی است نمی تواند در طرح جامع باشد.
وی افزود: علت دیگر عدم رفع نقصها طرح جامع کلانشهر اراک در طرح تفصیلی این کلانشهر این است که امروز اراک در حوزه توسعه شهری و غیره مشکل دارد و امروز پس از ده سال که تهیه و تصویب این طرح طول کشیده است انتظار حل مشکلات مردم اراک را داریم، حواله کردن حل مشکلات مردم کلانشهر اراک به تهیه و تصویب طرح تفصیلی به یک دوره پاینده نامعلوم منتهی خواهد شد، نقصها طرح جامع را برطرف نخواهد کرد همین طرح تفصیلی کلانشهر اراک جز مواردی است که تهیه و تدوین آن شاید بیشتر از چهار الی پنج سال به طول انجامد. به همین خاطر این حواله کردن نمی تواند جوابگو و حلال مشکلات مردم کلانشهر اراک که امروز با آن مواجهند، باشد.

نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی اظهار نمود: ممکنست در تهیه طرح جامع کلانشهر اراک توسط مشاور طرح ایراداتی وجود داشته باشد اما قاعدتاً این کارفرما است که خروجی کار مشاور را تأیید نهایی کرده و در خلال زمان تهیه طرح می تواند دائم دیدگاه و نظراتش را به مشاور طرح منعکس کند و مشاور هم ملزم است که دیدگاه کارفرما را در مطالعاتش و طرحی که تهیه می کند، لحاظ کند به همین خاطر اگر کاستی امروز در طرح جامع کلانشهر اراک است ایراد اصلی را به کارفرما و سپس به مشاور طرح گرفت.
علی رغم عرضه دیدگاه و نظرات کارشناسی توسط بنده و مسئولان استان، دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری با لجاجت از پذیرش نظرات کارشناسی در مورد طرح جامع اراک سر باز زدند
وی افزود: کارفرما طرح جامع کلانشهر اراک در استان اداره کل راه و شهرسازی است که در خلال این دوره ده ساله چندین نفر از مدیران کل این اداره آمده و رفته اند خود این جابه جایی مکرر مدیران در این اداره کل یکی از علل طولانی شدن تهیه و تدوین طرح جامع کلانشهر اراک بوده است. در ابتدا اداره کل راه و شهرسازی، سپس استانداری و شورای توسعه و برنامه ریزی استان پس از آن وزارت راه و شهرسازی حوزه معاونت شهرسازی و معماری و در نهایت شورای عالی شهرسازی و معماری سطوح تصمیم گیری بوده که از استان تا سطح ملی طی شده که تا طرح جامع کلانشهر اراک تصویب برسد.
کریمی در آخر بیان کرد: الان انتقاد جدی به تصویب و ابلاغ طرح جامع شهر اراک به دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری است که علیرغم عرضه دیدگاه و نظرات کارشناسی توسط بنده و مسئولان استان این دبیرخانه با لجاجت، از پذیرش نظرات کارشناسی سر باز زدند و این طرح را با نقصها ابلاغ کردند. متأسفانه این لجاجت در رویکرد و سبک مدیریتی این دبیرخانه وجود دارد نه فقط درباره طرح جامع شهر اراک بلکه شاهد بودیم طرح جامع شهرستان آشتیان توسط این دبیرخانه رد شد. متأسفانه افرادی که در این دبیرخانه سمت دارند افراد کم تجربه و ناتوان در حوزه شهرسازی هستند و نمی توانند مسائل و مشکلاتی را که در مراکز استانها مردم با آن مواجهند درک کرده و حقیقت ها را بپذیرند همین مورد سبب شده که طرحی ناقص برای آینده مردم کلانشهر اراک تصویب و ابلاغ شود.
به گزارش پلات به نقل از مهر این روزها خبری در خصوص اجرای طرح جامع اراک به گوش می رسد، طرحی که پس از ۱۶ سال تصویب، ابلاغ و اجرای آن، جفایی بزرگ در حق مردم این کلانشهر خواهد بود، جفایی که بنا بگفته کارشناسان و تعدادی از مسئولان استان افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن، حاشیه نشینی، آلودگی هوا، حجم بالای ترافیک و بلاتکلیفی شهروندان را به همراه خواهد داشت.


منبع:

1399/11/26
11:44:09
0.0 / 5
1161
تگهای خبر: آموزش , پروژه , تخصص , تورم
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۱
پلات