پژوهشگران بررسی كردند؛
ایرانیان در مورد اشتغال زنان چه نظری دارند؟
یافته های یک مطالعه نشان داد که در میان طیف های مختلف جمعیت ایرانی، عمده ترین گروه های موافق با اشتغال زنان، شامل جوانان، تحصیل کردگان دانشگاهی، مجردین و شهرنشینان هستند. همینطور دین داری افراد هم بر نگرش آنها نسبت به اشتغال زنان تأثیر قابل توجهی دارد.
به گزارش پلات به نقل از ایسنا، روند فزاینده میزان اشتغال زنان و مشارکت آنان در بازار کار و فعالیت اقتصادی، بعنوان یکی از مهم ترین خصوصیت های جوامع معاصر است و از آن بعنوان یکی از مهم ترین جلوه های «انقلاب در نقش های جنسیتی» یاد می شود. ولی با این وجود میزان اشتغال زنان در بعضی کشورهای جهان بخصوص در منطقه خاورمیانه همچون جامعه ما، کماکان بسیار اندک است.
یک پرسش اساسی که در این مورد وجود دارد، این است که چرا علیرغم ایجاد و گسترش زمینه های مناسب اشتغال زنان (مانند گسترش فناوری های نوین ارتباطات و جهانی شدن، افزایش تحصیلات و کاهش باروری) همچنان در این کشورها بخصوص ایران، سطح اشتغال زنان پایین است؟
با توجه به این که یکی از مهم ترین عوامل موثر بر این موضوع، افزایش نگرش مثبت نسبت به اشتغال زنان در خارج از خانه است، پژوهشگران با انجام مطالعه ای به این پرسش پاسخ دادند که نگرش ایرانی ها نسبت به اشتغال زنان چگونه است؟
برای انجام این مطالعه، با عنایت به تنوع و گستردگی جغرافیایی ایران، متناسب با بودجه پژوهشگران، پنج هزار و ۲۰۰ نفر از مردان و زنان ۱۵ ساله و بالاتر ساکن در نقاط شهری و روستایی شهرستان های اسفراین، اهواز، بابلسر، بجنورد، خرم آباد، رشت، سقز، کامیاران، گرگان، گنبدکاووس، محمودآباد و همدان؛ با استفاده از پرسش نامه مورد بررسی قرار گرفتند.
بررسی الگوهای کلی نگرش به اشتغال زنان نشان داد که اکثریت جمعیت تحقیق یعنی نزدیک به سه چهارم از آنها دارای نگرش مثبت نسبت به اشتغال زنان هستند. باآنکه اکثریت مرات و زنان با اشتغال زنان موافق هستند، اما زنان به مراتب بیشتر از مردان دارای نگرش مثبت نسبت به اشتغال زنان هستند. بیشتر از چهار پنجم زنان و تنها دو سوم از مردان دارای نگرش مثبت نسبت به این مورد هستند.
بررسی نحوه نگرش نسبت به نوع اشتغال زنان هم نشان داد که کم تر از یک دهم افراد دارای نگرش مثبت نسبت به اشتغال تمام وقت زنان هستند، در حالیکه اغلب افراد یعنی ۹۲ درصد، موافق اشتغال نیمه وقت زنان هستند.
اشتغال زنان با مضامین «مشارکت زن و شوهر در انجام کارهای داخل خانه و نگهداری فرزندان در صورت اشتغال زنان»، «فرصت برابر مرد و زن برای ارتقای شغلی و مدیریتی»، «تامین تسهیلات برای اشتغال زنان مانند مهد کودک و غیره» و «خوب و محترم بودن زن شاغل به اندازه زن غیر شاغل»، مرتبط می باشد.
بررسی های این مطالعه نشان داد که میزان و شدت نگرش مثبت نسبت به این مضامین و گویه ها، متفاوت می باشد و جنسیت هم این تفاوت را بیشتر می کند. نزدیک به ۹۰ درصد زنان و حدود ۸۰ درصد از مردان نسبت به مضمون «تامین تسهیلات برای اشتغال زنان مانند مهدکودک و...» نگرش مثبت دارند. در حالیکه کم تر از دو سوم مردان نسبت به مضمون «فرصت برابر مرد و زن برای ارتقای شغلی و مدیریتی»، دارای نگرش مثبت هستند و بیشتر از سه چهارم زنان با این مضمون موافق می باشند.
همچنین در مورد «مشارکت زن و شوهر در انجام کارهای خانه و...» باآنکه اکثریت مردان با این مضمون موافق هستند اما کماکان نزدیک یک سوم مردان با آن مخالف اند. نسبت مردانی که به عدم مشارکت مردان در انجام کارهای خانه در صورت اشتغال زنان معتقدند؛ حدودا دو برابر بیشتر از نسبت آن در میان زنان است.
یافته های این مطالعه حاکی از این است که متغیرهای «محل سکونت»، «وضعیت شغلی» و «تاهل» نقش تعیین کننده ای بر نحوه نگرش به اشتغال زنان دارند. به این صورت که شهرنشینان بیشتر از روستائیان و مجردین بیشتر از متاهلین دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند.
همچنین مشخص شد که شاغلین تا حدودی بیشتر از غیر شاغلین دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. البته وضعیت شغلی مردان تأثیر برجسته ای بر نگرش آنها نسبت به این مورد ندارد و همچنان در حدود دو سوم از مردان (شاغل و غیر شاغل) با اشتغال زنان موافق می باشند. ولی وضعیت شغلی زنان تأثیر تعیین کننده ای بر نحوه نگرش آنها نسبت به اشتغال دارد. زنان شاغل(۹۰ درصد) به مراتب بیشتر از زنان غیر شاغل (بیش از سه چهارم) با اشتغال زنان موافق هستند.
در این مطالعه مشخص شد که تحصیلات هم در نحوه نگرش افراد نسبت به اشتغال زنان موثر است و هر چه تحصیلات افراد افزایش می یابد بر شدت نگرش مثبت آنها افزوده می شود. متغیر سن هم نقش تعیین کننده ای بر نحوه نگرش نسبت به اشتغال زنان دارد و بالاترین و قوی ترین نگرش مثبت نسبت به این مورد در میان جوانان و افراد کم سن و سال تر مشاهده می شود و با بالا رفتن سن روند نزولی پیدا می کند.
بررسی های این تحقیق در مورد تأثیر مولفه های دین داری بر نگرش آنها نسبت به اشتغال زنان نشان داد که هرچه بر میزان دین داری افزوده می شود، از شدت و قوت نگرش مثبت به اشتغال زنان کم می شود. همینطور افرادی که نگرش مذهبی ملایم تر و خفیف تر درباره نوع حجاب و درباره تصمیم گیری زنان درباره نوع پوشش خود دارند، به صورت برجسته و قوی تر، دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند.
پژوهشگران این مطالعه بر مبنای نتایج به دست آمده می گویند که عمده ترین گروه های موافق با اشتغال زنان، شامل جونان، تحصیل کردگان دانشگاهی، مجردین و شهرنشینان هستند. با عنایت به این که جامعه ما کماکان دارای ساختار سنی جوان و روند فزاینده تحصیلات عالی، تجرد و شهرنشینی است، حقیقت این است که جمعیت موافق اشتغال زنان در آینده کماکان رو به افزایش خواهد بود.
این محققان معتقدند که سیاست گذاری های مناسب در جهت تأمین انتظارات این خیل عظیم و فزاینده جمعیت ضروری می باشد. نمونه هایی از این سیاست گذاری ها شامل تسهیلات در جهت انعطاف پذیری بازار کار برای اشتغال زنان و امکان پذیر کردن تلفیق و ترکیب وظایف شغلی و مسئولیت خانوادگی آنان است.
در انجام این مطالعه یعقوب فروتن؛ دانشیار جمعیت شناسی اجتماعی دانشگاه مازندران و مینا شجاعی قلعه نی؛ دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران، مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «رویکرد اجتماعی به اشتغال زنان در ایران» در مجله جامعه شناسی ایران انتشار یافته است.
منبع: plats.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب