گزارش پلات؛
تعارض بلندمرتبه سازی با الگوی ایرانی و اسلامی
به گزارش پلات تهران در شرایط فعلی از خیلی از کلان شهرهای دنیا متراکم تر است و مصوبه مجوز بلند مرتبه سازی شورایعالی شهرسازی به تراکم فروشی و شهرفروشی دامن می زند.
به گزارش پلات به نقل از مهر، یک سال از تصویب امکان بلندمرتبه سازی در پهنه ها و عرصه های شهر تهران در شورای عالی شهرسازی می گذرد؛ باآنکه تا کنون در طول این مدت هنوز خبری از افراشته شدن بلندمرتبه جدیدی در پایتخت نیست، اما برخی شهرسازان معتقدند می تواند در دراز مدت صدمه های اقتصادی-اجتماعی گوناگونی برای شهر به دنبال داشته باشد.
۳۳ هزار ساختمان ناایمن تهران
اگرچه ضوابط و مقررات گوناگونی برای بلندمرتبه سازی تدوین و ابلاغ گردیده، اما عدم اجرای این مقررات در بعضی بلندمرتبه سازی ها می تواند به بحران کنونی ساختمان های نا ایمن دامن بزند. ساختمان هایی که به قول کامران عبدولی معاون پیشگیری و محافظت از حریق سازمان آتش نشانی تهران، تعدادشان به ۳۳ هزار و ۲۲۱ ساختمان ناایمن در پایتخت می رسد و عمده این ساختمان ها قدیمی هستند و متأسفانه ۹۴۷ برج ناایمن بالای ۱۲ طبقه در میان این ساختمان ها وجود دارد. انتقاد از بلندمرتبه سازی های منطقه ۲۲
همچنین گفته می شود که بعضی از مخاطرات و صدمه های زیست محیطی شهر تهران در سالهای اخیر ناشی از بلندمرتبه سازی و تغییر الگوی گلباد یا همان تونل یا کانال انتقال باد در پایتخت است.
موضوعی که قبل از این هم از جانب برخی کارشناسان شهرسازی در مورد بلندمرتبه سازی های منطقه ۲۲ تهران تذکر داده شود بود.
رئیس مرکز مطالعات شهر تهران: مصوبه بلندمرتبه سازی شورای عالی شهرسازی، صدمه زیادی به پایتخت می زند
محمد منان رئیسی، رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تأثیرات مصوبه شورای عالی شهرسازی در مورد بلندمرتبه سازی گفت: این مصوبه همه پهنه های شهری تهران را در بر نمی گیرد و این گونه نیست که همه منطقه های تهران مشمول این مصوبه باشند بلکه تنها عرصه های خاصی برای بلندمرتبه سازی مجاز شمرده شده است.
وی اضافه کرد: با اینحال یک بخش از نقدی که به مصوبه شورای عالی شهرسازی در مورد بلندمرتبه سازی وارد است، فنی و علمی و بخش دیگر از نظر ایمنی و خطرات ناشی از این مورد در کشور است.
رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران اظهار داشت: حسب پژوهش هایی که انجام شده، بلندمرتبه سازی با فرهنگ بومی ما و سبک زندگی ایرانی-اسلامی تطبیق ندارد. مثلا یک مصداق آن این است که در مجموعه هایی که بلندمرتبه سازی به صورت بافت متراکم انجام می شود، صدمه های اجتماعی به مراتب بیشتر از بافت هایی است که با الگوی افقی مبادرت به ساخت و ساز می شود. ما در مرکز مطالعات شهرداری تهران پژوهشی داشتیم و دریافتیم که تراکم جمعیت در هکتار پایتخت نشان داد که متوسط آن چند برابر بسیاری از پایتخت ها یا کلانشهرهای دیگر در سایر کشورهاست.
تراکم جمعیتی تهران دو برابر لندن و استانبول
وی افزود: مثلا تراکم تهران دو برابر شهر لندن، استانبول، دوبی یا برخی دیگر از کلانشهرهای مطرح دنیاست؛ یعنی تهران متراکم تر از بسیاری شهرهای بزرگ است؛ تراکم به مفهوم محاسبه تعداد نفر در هکتار است؛ یعنی مثلا بررسی نماییم که در یک ناحیه شهری با یک مساحت مشخص، چند نفر زندگی می کنند.
رئیسی اشاره کرد: ازاین رو هم اکنون شهر تهران در شرایط موجود متراکم است و صدمه های اجتماعی، ترافیکی، کالبدی و… دارد که نشان میدهد امکان جمعیت پذیری بیشتر از این را ندارد؛ ولی با مصوبه ای که شورای عالی شهرسازی و معماری صادر کرده که مقرر است از این به بعد در بعضی پهنه های شهری امکان بلندمرتبه سازی باشد، اجازه افزایش بیشتر تراکم داده شده است.
وی بیان نمود: مفهوم این مصوبه شورای عالی شهرسازی در مورد بلندمرتبه سازی به این معنا است که شهر متراکم تر، ترافیک آن بیشتر و صدمه های اجتماعی فعلی افزایش یابد. جدا از این مسائل، تأثیرات زیست محیطی نامطلوبی بر روی شهر داشته باشد.
بلندمرتبه سازی های تهران کانال باد پایتخت را مسدود کردند
برج ها و بلندمرتبه ها می توانند الگوی گلباد و جهت وزش باد را کاملاً متأثر کرده و به انباشت آلودگی هوا دامن بزنند؛ سایه بادی که از ساخت این سازه ها ایجاد می شود، می تواند بر وضعیت آلودگی هوای شهر تاثیر منفی بگذارد.
تحقیقات علمی در شهرهای مختلف دنیا، تاثیر بلندمرتبه سازی ها بر تغییر مسیر باد در شهرها را اثبات نموده است؛ بلندمرتبه ها سایه باد مشخصی دارند که سبب می شود مسیر وزش باد تغییر جهت یا زاویه داده یا حتی به صورت کلی از مسیر خود منحرف شده و وارد کانال طبیعی باد شهر نشود که عملاً به مسدود شدن شُش های شهر می انجامد.
تأثیر بلندمرتبه سازی بر تغییر کانال باد کل شهر تهران انجام نشده ولی به صورت موضعی در بعضی مناطق مطالعاتی انجام شده که آثار سو آن مشهود است در مرکز مطالعات شهرداری تهران این مطالعات انجام شده ولی قابل تعمیم به کل شهر نیست اما مبحث اینجاست که وقتی بلندمرتبه سازی را قانونی می نماییم و این مجوز را می دهیم که در شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز پایتخت امکان برج سازی هست، به این معنا است گلباد طبیعی شهر تهران را تحت تاثیر قرار می دهیم.
کریدور تنفسی شمال-جنوب تهران با بلندمرتبه سازی منطقه یک مسدود شد
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: به فاصله ۵۰ سال گذشته برخی کریدورهای تنفسی تهران به صورت کلی مسدود شده است؛ محور شمال به جنوب تهران، محور اصلی گلباد پایتخت بوده است ولی هم اکنون این محور مسدود شده که علت آن بلندمرتبه سازی در منطقه یک بوده که کانال باد شمال به جنوب تهران را مسدود کرده است و صدمه های زیست محیطی گسترده ای داشته است.
وی با اعلان اینکه افزایش صدمه های اجتماعی ناشی از بلندمرتبه سازی هم با مطالعات علمی اثبات شده، اظهار داشت: در مجتمع های بلندمرتبه تر به میزان طبقاتی که افزایش می یابد، صدمه ها هم بیشتر می شود نرخ نزاع و نا امنی هم بیشتر می شود که این مطالعات محدود به ایران نیست و در خیلی از کشورها انجام گرفته است.
تراکم فروشی عملاً به مفهوم شهرفروشی است
این شهرساز با اشاره به عدم تطابق الگوی بلندمرتبه و عمودی سازی با سبک زندگی ایرانی-اسلامی اظهار داشت: وقتی مجوز ساخت و ساز بالاتر از مصوب طرح تفصیلی داده می شود و مثلا اگر تعداد طبقات مجاز ۶ طبقه است اما برای ساخت ۱۰ طبقه مجوز داده می شود، اساسا شهرفروشی اتفاق افتاده است.
وی با اعلان اینکه این اتفاق، تضییع حقوق عامه است، اذعان کرد: چون هم مخاطرات زیست محیطی و هم بارگذاری بیشتر از ظرفیت شهر را با بهره گیری از بلندمرتبه سازی و تراکم فروشی به شهر تحمیل می کنیم؛ بنابراین سبب می شود تا پلاک های مجاور بلندمرتبه، از حقوق طبیعی خود مانند باد یا نور طبیعی محروم شوند؛ اینها جزو حق الناس هستند.
الگوی سبک زندگی ایرانی-اسلامی با بلندمرتبه سازی در تعارض است
رئیسی با اشاره به روایتی از رسول اکرم (ص) درباره حقوق همسایگان اظهار داشت: در این روایت یکی از حقوقی که بر ذمه همسایه است این است که ساختمان خویش را بلندتر از خانه همسایه نسازد که مانع وزش باد به سمت خانه همسایه ات شود. آیا با وضعیت فعلی بلندمرتبه سازی در تهران، امکان اجرای این فرمایش رسول اکرم (ص) وجود دارد؟ بلندمرتبه ها سایه بر روی بلوک های مجاور می اندازند و از نور طبیعی محروم می شوند و نمی توانند از مواهب سلامتی نور طبیعی مانند ویتامین دی بهره مند شوند.
وی اشاره کرد: همینطور جان باختن سالانه چند هزار نفر در اثر آلودگی هوا را اگر بپذیریم بخشی از دلایل این آلودگی، ناشی از بلندمرتبه سازی بوده، باید جزو حقوق عامه و بر ذمه سازنده بودن این حق الناس بدانیم.
بعضاً مقررات بلندمرتبه سازی را سازنده ها رعایت نمی کنند
کارشناس شهرسازی درباره آثار نا ایمن بودن برخی بلندمرتبه سازی ها هم اظهار داشت: باآنکه بلندمرتبه سازی به مفهوم ناایمن سازی نیست، اما باید قوانین و مقررات رعایت شود؛ هر چند در کشور ما بعضاً این اتفاق رخ نمی دهد که قوانین و مقررات و آیین نامه های بلندمرتبه سازی رعایت شود دلیلش هم این است که شهرداری ها معمولا در بلندمرتبه سازی ذی نفع هستند و با سازنده بلندمرتبه مشارکت دارند که سبب می شود آنطور که لازم است، مباحث مربوطه رعایت نشود.
وی با اشاره به شراکت شهرداری آبادان در ساختمان متروپل با فردی که سازنده و سرمایه گذار بود، اظهار نمود: چون خود شهرداری شریک بوده، در بحث های فنی دخالت زیادی نکرده است بخصوص که شالوده اصلی ساختمان برای سازه ۶ طبقه طراحی و راه اندازی شده بود اما ۴ طبقه اضافه بر روی شالوده اولیه بارگذاری مجدد می شود که تحمل بارگذاری جدید را ندارد.
رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران با تاکید بر این که نظام مهندسی هم باید دراین زمینه سهم قصور خویش را بپذیرد بیان نمود: نظارت های درستی بعضاً صورت نمی گیرد باآنکه آنها هم گلایه هایی دارند و معتقدند باید نظارت بر بلندمرتبه سازی، به صورت مقیم باشد اما حق الزحمه ای که مهندسان ناظر دریافت می کنند، تناسبی با این میزان وقتی که برای نظارت صرف می شود، ندارد. بنابراین شاهد چنین صدمه هایی در بلندمرتبه سازی هستیم.
نظارت دقیقی بر بلندمرتبه سازی های جدید جاری است
در حالی با انبوه قوانین و مقررات بلندمرتبه سازی مواجهیم که خیلی از این دستورالعمل ها به اعتراف هم سازندگان و هم ناظران یا رعایت نمی شوند یا اهتمام جدید برای اجرای دقیق آنها به صورت کامل وجود ندارد.
از سوی دیگر علیرغم دادن هشدارهای مختلف در زمینه وجود سازه های قدیمی بلندمرتبه نا ایمن چه در پایتخت چه در سایر شهرها، اقدامی در جهت رفع این معضل صورت نمی گیرد مگر این که مجدداً شاهد فاجعه های دیگر مانند متروپل یا پلاسکو باشیم و باز هم بعد از فروکش کردن تب و تاب آن، مبحث نا ایمن بودن ساختمان های فرسوده بلندمرتبه به فراموشی سپرده می شود.
نمونه آن ساختمان آلومینیوم است که بنیاد مستضعفان بعنوان مالک ساختمان یک هفته پس از فاجعه متروپل آبادان اعلام نمود برای ایمن سازی این ساختمان، مقرر است واحدهای صنفی آن تخلیه شده و کسبه پاساژ به مرکز دیگری منتقل شوند.
اما تنها دو روز پس از اعلام این خبر، بار دیگر بنیاد مستضعفان اعلام نمود کسبه این ساختمان اعلام نموده اند بدون احتیاج به تخلیه ساختمان آلومینیوم و به صورت مشارکتی با بنیاد مستضعفان آماده ایمن سازی آن هستند.
منبع: plats.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب